Alzeimer hastalığında ipliksi proteinler: moleküler biyolojide yeni görüşler

Abstract

Alzeimer hastalığında ipliksi proteinler: moleküler biyolojide yeni görüşler



Alzheimer hastalannda (AH) tesbit edilen nörofibriler düğümler (NFD), nörit plakları (NP) ve serebrovasküler amiloidle ilgili son çalışmalar bu hastalığın moleküler biyolojisini anlamada yeni ufuklar açmıştır. Eşleşmiş helezoni lişer (EHL) başta gelen hücre içi ipliksi birikimlerdir. Bunlar normal hücre içi proteinlerden farklı görünmekle birlikte, ‘tau’ adı verilen bir mikrotubulus proteinin önemli bir komponentini de içerirler. Amiloid lişer AH’da hücre dışı ipliksi birikintileri meydana getirirler. Amiloid lişer, 43 amino asitten oluşan küçük bir proteinden meydana gelmiştir. Bazı araştırıcılar, eşleşmiş helezoni lişerin (EHL) bu proteinden oluştuğunu öne sürmüşlerse de, bu konu halen tartışmalıdır. Moleküler genetik çalışmalarda "beta-amiloid proteinMin dizisine sahip daha büyük bir proteini kodlayan bir genin varlığından söz edilmiştir. İlginç olan, bu gen, familyal AH geninin de yerleşim yeri olan 21 kromozom üzerinde yerleşmiştir, fakat bu iki gen birbirinden faklıdır. Bu anormal birikintilerin kökeni ile ilgili birkaç varsayım mevcuttur ve bunlar nörol kökenli olduğu varsayımından, merkezi sinir sistemi dışında meydana gelip kan yoluyla nakledildikleri varsayımına kadar uzanmaktadır. Bu son ilerlemelerin sonuçlan oldukça önemlidir, çünkü AH ile ilgili kesin tanı olanaklarım ve bu ipliksi proteinlerin sentez, depolanma veya ortadan kaldırılmasının tedavi amacıyla düzenlenmesini (müdahalesini) gündeme getirmektedir.